De kindertijd is meer dan onbekommerd geluk en plezier maken. Dat zie je in het spel van kinderen terug: ze spelen cowboytje en schieten elkaar dood of onthoofden hun geliefde pop. Ook kinderen maken nare dingen mee. Vroeg of laat krijgt elk kind te maken met verdriet, verlies en gemis. Dat kan de poes zijn die onder een auto komt, ouders die gaan scheiden, een vriendinnetje dat verhuist of een opa die overlijdt.

Leeftijd en begrip

Kinderen, ook als ze jong zijn, beseffen na een overlijden heel goed dat er iets belangrijks is gebeurd. Wat ze ervan begrijpen, hangt af van de leeftijd. Baby’s en peuters hebben nog geen besef van de dood, maar ze voelen stemmingen wel heel goed aan. Kleuters weten nog niet dat dood zijn voor altijd is en stellen vaak hele praktische vragen: “heeft opa het koud in de grond?” en “komt oma morgen weer uit de hemel terug?” Vanaf een jaar of zes beginnen kinderen te begrijpen dat dood en afscheid nemen voor altijd is. In een veilige sfeer durven kinderen vragen te stellen, liefst aan papa of mama of een ander heel vertrouwd iemand.

Meedoen bij de uitvaart

Als opa of oma, papa of mama thuis is opgebaard, ga er eens samen naartoe en kietel de overledene. Dan wordt het wat tastbaarder. Betrek kinderen bij de voorbereidingen. Het afscheid meemaken is heel heilzaam voor hen. Ze kunnen, als ze dat willen, bijvoorbeeld bellen blazen in de aula van het crematorium of op de begraafplaats, de kist beschilderen of een tekening maken. Voorlezen van een verhaal uit een prentenboek tijdens de afscheidsbijeenkomst betrekt kinderen concreet bij de uitvaart.

Samen lezen

Ook in de dagen rondom de uitvaart kan het helpen om kleine kinderen prentenboekjes voor te lezen. Deze boeken kunnen antwoord geven op vragen zoals “wat gebeurt er als je dood gaat?”, “hoe lang duurt dood zijn?” en “wat is dood?”. In prentenboeken herkent een kind de emoties die het heeft. Bijvoorbeeld angst, boosheid, schuldgevoel of verdriet. De verhalen nodigen uit tot een gesprek en zo kan je emoties bespreekbaar maken.

Voor een goede rouwverwerking is het belangrijk dat een kind ervaart, dat het heel normaal is om iemand te missen en verdriet te hebben. Voor meer informatie kun je op onze website rondkijken of ga naar Stichting Achter de Regenboog.

© Eclips Uitvaarten, augustus 2023